Soa’s: 5 punten om je te helpen ze beter te begrijpen
Soa is een afkorting staat voor seksueel overdraagbare aandoening. Ze worden ook wel soi’s genoemd (seksueel overdraagbare infecties). Welke term je er ook voor gebruikt, ze verwijzen naar hetzelfde concept: infecties die worden overgedragen van de ene persoon op de andere tijdens vaginale, anale of orale seks. Ze komen vaker voor dan je waarschijnlijk denkt en tal van soa’s veroorzaken helemaal geen symptomen. Ze kunnen beangstigend zijn, maar er is ook goed nieuws: het is nooit eenvoudiger geweest om je te laten testen. De meeste soa’s kunnen gemakkelijk behandeld worden, maar je kunt ze beter vermijden door een condoom te gebruiken.
1. Weet welke situaties onveilig zijn
Anticonceptiemethodes zoals de pil en het spiraaltje (IUD) zijn uitstekende manieren om je te beschermen tegen zwangerschappen, maar jammer genoeg beschermen ze je niet tegen soa’s. Iedereen die orale, vaginale of anale seks of zelfs genitaal huid-op-huidcontact heeft met iemand anders kan worden besmet met een soa. De enige manier om jezelf en je partner te beschermen tegen soa’s is door een mannen- of vrouwencondoom te gebruiken bij vaginale, orale en anale seks.
Dit zijn enkele situaties waarin je best voorzorgen neemt:
-
je hebt net iemand ontmoet die je heel aantrekkelijk vindt en met wie je echt seks wil hebben. Tip: eerst en vooral, we hebben het allemaal al wel eens meegemaakt. Als je je in die situatie bevindt, laat je je best allebei eerst testen (dat wordt veel vaker gedaan dan je misschien denkt) en probeer steeds een condoom te gebruiken tot je de resultaten krijgt.
-
Je hebt veel verschillende seksuele partners. Dan zijn er niet veel opties. Gebruik altijd een condoom – zelfs voor orale seks, want je weet maar nooit!
2. Ze kunnen onder de radar blijven
Sommige soa’s veroorzaken symptomen, en dan moet je naar de dokter gaan. Vaak voorkomende symptomen zijn bijvoorbeeld een brandend gevoel, abnormale (en onwelriekende) afscheiding, bultjes en kleine wondjes of zweren op de geslachtsdelen. Geen aangename tekenen, maar gelukkig maken ze je duidelijk dat je je moet laten testen. Soms veroorzaken soa’s helemaal geen symptomen, en dat kan voor grotere problemen zorgen. Wanneer soa’s langdurig onbehandeld blijven, kunnen ze chronische pijn veroorzaken en soms tot ernstige complicaties leiden (onvruchtbaarheid, schade aan de foetus, buitenbaarmoederlijke zwangerschappen enz.).
Als je twijfels hebt over een seksueel contact zonder condoom, aarzel dan niet om je te laten testen. Ook communiceren met je partner is cruciaal.
3. Er zijn nu ook hiv-tests die je in de apotheek kunt kopen!
In het verleden was het geen optie, maar sinds enkele jaren kan je in de apotheek zonder voorschrift een zelftest voor hiv kopen. Die spoort de antistoffen in het bloed op die worden aangemaakt na een besmetting met het aidsvirus.
4. Voor de meeste soa’s bestaat er een behandeling
Goed nieuws! Chlamydia, genitale wratten, syfilis en gonorroe kunnen worden genezen. Maar hoe langer je wacht, hoe groter het risico op extra complicaties wordt. En zoals ze zeggen: je kunt beter voorkomen dan genezen. Er bestaan preventieve behandelingen, vaccins bijvoorbeeld, waarover je arts je meer kan vertellen als je je laat testen op hepatitis B en HPV. Sommige soa’s, zoals hiv, kunnen op dit moment niet worden genezen. Maar er bestaan wel behandelingen die hun evolutie kunnen helpen bedwingen door de hoeveelheid virus in het bloed tot een heel laag niveau te verminderen. Dat verlaagt het risico op verdere complicaties en op het doorgeven van de infectie aan anderen.
5. Hoe kan je je laten testen?
Aarzel niet om contact op te nemen met je huisarts als je je wil laten testen. Hij of zij zal je het best kunnen adviseren op basis van je leeftijd, medische voorgeschiedenis en de resultaten van je laatste soa-test.
Een ellaOne® pil van 30 mg bevat ulipristalacetaat en is te gebruiken als noodanticonceptie binnen 120 uur (5 dagen) na onbeschermde geslachtsgemeenschap of bij het falen van anticonceptie. Lees altijd aandachtig de instructies op de bijsluiter.
De gezondheidsinformatie op deze website is alleen bestemd als voorlichting en is niet bedoeld ter vervanging van gesprekken met professionele zorgverleners. Beslissingen met betrekking tot patiëntenzorg moeten altijd worden gemaakt samen met een professionele zorgverlener, die onder andere kijkt naar de individuele eigenschappen en omstandigheden van de consument.
